Spis treści

Składka zdrowotna w 2026 roku - ile wynosi i jakie zmiany czekają przedsiębiorców? 

NAJWAŻNIEJSZE W 30 SEKUND:

  • Minimalna składka: Wzrost do 432,54 zł miesięcznie (skok o 37,3% względem 2025 r.).
  • Koniec ulgi: Wygasa przepis pozwalający liczyć składkę od 75% minimalnego wynagrodzenia – wracamy do bazy 100%.
  • Likwidacja odliczeń: Znika możliwość odliczania składki zdrowotnej na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej – to „cicha podwyżka” podatków.
  • Ryczałt: Wzrost progów przez prognozowany skok przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale 2025 r.
  • Mały ZUS Plus: Pozytywna zmiana – skrócenie karencji powrotu do ulgi z 3 do 2 lat.
  • Termin wdrożenia zmian: 1 stycznia 2026 roku.

Twoja potencjalna strata: Od 1 400 zł rocznie przy minimalnych dochodach do nawet kilkunastu tysięcy złotych przy wysokich zarobkach na liniówce.

Dla kogo ten artykuł?

Ten artykuł jest dla Ciebie, jeśli:

  • Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) i zastanawiasz się nad przyszłością swojego budżetu.
  • Rozliczasz się podatkiem liniowym, ryczałtem lub kartą podatkową i chcesz zrozumieć mechanizm znikających odliczeń.
  • Korzystasz lub planujesz korzystać z ulg takich jak Mały ZUS Plus.
  • Szukasz rzetelnej analizy prawnej i ekonomicznej, która wykracza poza proste nagłówki prasowe.

Ten artykuł NIE jest dla Ciebie, jeśli:

  • Jesteś wyłącznie pracownikiem na etacie (Ciebie zmiany dotyczą w mniejszym stopniu, choć pośrednio wpłyną na rynek pracy).
  • Prowadzisz spółkę z o.o. i nie pobierasz wynagrodzenia na podstawie powołania ani umów o pracę.

W 2025 roku wielu przedsiębiorców mogło na chwilę odetchnąć. Tymczasowe przepisy, wprowadzone po zamieszaniu związanym z Polskim Ładem, obniżały podstawę wymiaru minimalnej składki zdrowotnej do 75% minimalnego wynagrodzenia. W praktyce dawało to mniejsze obciążenia dla najmniejszych firm i trochę spokoju w trudnym okresie.

Od 2026 roku wracamy jednak do standardowych zasad - ale już przy wyższych kwotach bazowych. To oznacza bardziej wymagający system podatkowo-składkowy i ograniczenie części dotychczasowych możliwości obniżania obciążeń, w tym odliczeń od podatku.

Czy Twoja obecna forma opodatkowania nadal będzie opłacalna? Czy warto przyspieszyć inwestycje w grudniu 2025? Jak zmiany w Małym ZUS Plus mogą uratować Twoją płynność finansową? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule. 

Mini-słowniczek (zanim zaczniesz czytać)

Podstawa wymiaru składki – kwota, od której wylicza się procentową wartość składki zdrowotnej (zazwyczaj 9% lub 4,9%). Może to być Twój rzeczywisty dochód lub – w przypadku braku dochodu – ustawowa kwota minimalna. W 2026 roku ta „podłoga” drastycznie rośnie.

Minimalne wynagrodzenie 2026 – oficjalna kwota 4 806 zł brutto, ustalona Rozporządzeniem Rady Ministrów, obowiązująca od 1 stycznia 2026 r. To fundament, na którym opiera się większość wyliczeń ZUS.

Przeciętne wynagrodzenie (IV kwartał) – wskaźnik ogłaszany przez GUS (zazwyczaj ok. 20 stycznia), który decyduje o wysokości zryczałtowanej składki zdrowotnej dla ryczałtowców na cały rok. Prognozy wskazują na jego dynamiczny wzrost.

Odliczenie od dochodu/podatku – mechanizm pozwalający pomniejszyć podstawę opodatkowania lub sam podatek o zapłacone składki zdrowotne. To właśnie ten przywilej znika w 2026 roku dla większości przedsiębiorców.

Mały ZUS Plus – ulga w składkach społecznych (nie zdrowotnej!) uzależniona od dochodu, której zasady dostępności ulegają korzystnej zmianie w 2026 roku.

Czym jest składka zdrowotna i kto musi ją płacić?

Składka zdrowotna to obowiązkowa danina, która finansuje system publicznej opieki zdrowotnej w Polsce (NFZ).

Kto musi ją opłacać? Obowiązek ten dotyczy:

  • Przedsiębiorców (JDG, wspólnicy spółek osobowych oraz niektórych spółek kapitałowych).
  • Pracowników na umowie o pracę i zleceniobiorców (składkę tę odprowadzają pracodawcy).
  • Emerytów i rencistów.

Jak to działa? W przeciwieństwie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (L4), składka zdrowotna jest obowiązkowa. Nie możesz z niej zrezygnować, nawet jeśli leczysz się tylko prywatnie. Co do zasady jest ona miesięczna i niepodzielna – musisz ją opłacić nawet za miesiąc, w którym prowadziłeś firmę tylko przez jeden dzień (chyba że zawiesiłeś działalność).

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej - ile wynosi w 2026 roku?

Składkę zdrowotną wylicza się na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2026 roku wynosi ono 4 806 zł brutto (od 1 stycznia 2026 r.).

W roku składkowym rozpoczynającym się 1 lutego 2026 r. minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców nie może być niższa niż 100% tej kwoty. Oznacza to odejście od czasowo obowiązującej w 2025 r. preferencji, gdzie podstawa wynosiła 75% minimalnego wynagrodzenia.

Wysokość składki oblicza się - w zależności od formy opodatkowania - od:

  • skali podatkowej i podatku liniowego - od dochodu,
  • ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - od przychodu,
  • karty podatkowej - jako stałą składkę od minimalnego wynagrodzenia.

Następnie uzyskaną podstawę mnożysz przez właściwy procent dla danego sposobu rozliczenia - co do zasady jest to 9%.

Ile wynosi minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2026 roku?

Dla porównania warto przypomnieć, jak wyglądała sytuacja wcześniej.

W 2025 roku, po wprowadzeniu czasowej preferencji, podstawa wymiaru składki została obniżona do 75% minimalnego wynagrodzenia, czyli 3 499,50 zł. Minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców wynosiła wtedy 314,96 zł miesięcznie. Ta preferencyjna kwota obowiązuje jeszcze za styczeń 2026 r., bo jest to ostatni miesiąc roku składkowego 2025/2026.

Od lutego 2026 roku, wraz z rozpoczęciem nowego roku składkowego i powrotem do liczenia minimalnej podstawy od 100% minimalnego wynagrodzenia (4 806 zł), minimalna składka zdrowotna wzrośnie do 432,54 zł miesięcznie (4 806 zł × 0,09).

Dla przedsiębiorców z niskimi dochodami - którzy często wpadają w minimalną składkę - będzie to szczególnie odczuwalna zmiana. W praktyce oznacza to:

  • wzrost miesięcznego obciążenia o 117,58 zł,
  • czyli około 1 410,96 zł w skali całego roku składkowego.

Jeśli prowadzisz działalność i dotychczas opłacałeś minimalną składkę zdrowotną, warto już teraz uwzględnić ten wyższy koszt w swoim planach finansowych na 2026 rok. 

Porównanie minimalnej składki zdrowotnej - 2025 vs 2026

ROK 2025 (z ulgą 75%)

  • Minimalne wynagrodzenie: 4 666,00 zł
  • Zastosowana baza: 75%
  • Podstawa obliczeń: 3 499,50 zł
  • Stawka: 9%
  • SKŁADKA MIESIĘCZNA: 314,96 zł

ROK 2026 (bez ulgi, 100%)

  • Minimalne wynagrodzenie: 4 806,00 zł
  • Zastosowana baza: 100%
  • Podstawa obliczeń: 4 806,00 zł
  • Stawka: 9%
  • SKŁADKA MIESIĘCZNA: 432,54 zł

Wzrost obciążeń

  • Wzrost miesięczny: + 117,58 zł
  • Wzrost roczny: + 1 410,96 

Co to oznacza w praktyce?

Jeśli w danym miesiącu osiągniesz dochód niższy niż 4 806 zł (lub poniesiesz stratę), zapłacisz 432,54 zł składki zdrowotnej. Jest to kwota bezzwrotna. Nie można jej przenieść na kolejne miesiące ani odliczyć od podatku.

Dla mikroprzedsiębiorcy, który np. sezonowo zawiesza działalność lub ma miesiące „chude”, jest to realny wzrost kosztów stałych o ponad 1 400 zł rocznie.

UWAGA! 

Składka zdrowotna jest niepodzielna. Jeśli zawiesisz działalność 2 stycznia, za styczeń płacisz PEŁNE 432,54 zł. Dlatego planując zawieszenie, zawsze celuj w pełne miesiące kalendarzowe.

Rewolucja w odliczeniach – cicha likwidacja przywilejów podatkowych

Do tej pory system, choć skomplikowany, oferował pewne „poduszki powietrzne”:

  • Podatek liniowy: Przedsiębiorca mógł zaliczyć składkę zdrowotną do kosztów uzyskania przychodu lub odliczyć od dochodu, do rocznego limitu (w 2025 r. limit wynosił ok. 12 900 zł). Dawało to realną oszczędność podatkową rzędu 19% odliczonej kwoty.
  • Ryczałt: Można było odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Przy wyższych stawkach ryczałtu (12%, 15%, 17%) była to znacząca ulga.
  • Karta podatkowa: Można było odliczyć 19% zapłaconej składki bezpośrednio od podatku.

Nowa rzeczywistość w 2026 roku

Zgodnie z przyjętą nowelizacją ustawy, mechanizm odliczeń zostaje całkowicie zlikwidowany. Przepisy te były elementem szerszego pakietu, który miał być rekompensowany obniżką samej składki.

Symulacja: ile realnie stracisz?

Przyjrzyjmy się dwóm przypadkom, aby zobrazować skalę tej „cichej podwyżki”.

PRZYPADEK 1: Programista na ryczałcie (12%)

  • Przychód roczny: 180 000 zł (II próg ryczałtu).
  • Składka zdrowotna roczna (szacunek 2026): ok. 9 500 zł.

PRZYPADEK 2: Przedsiębiorca na Podatku Liniowym (19%)

  • Dochód roczny: 300 000 zł.
  • Składka zdrowotna (4,9%): 14 700 zł.
  • Limit odliczenia (stary): 12 900 zł (zakładamy pełne wykorzystanie).

Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej oznacza, że efektywna stopa opodatkowania Twojej firmy wzrasta. Dla liniowca nie jest to już 19% + 4,9%, ale realnie więcej, ponieważ płacisz podatek dochodowy również od kwoty, którą oddajesz na zdrowotne. Składka nie jest w tym przypadku traktowana jako koszt prowadzenia firmy. 

Składka zdrowotna na zasadach ogólnych (skala podatkowa)

Skala podatkowa (stawki 12% i 32%) w 2026 roku działa prawie tak samo jak do tej pory. Zmienia się głównie to, od jakiej kwoty liczymy minimalną składkę zdrowotną. Już od początku Polskiego Ładu przy tej formie nie można było jej odliczać od podatku, więc większość przedsiębiorców jest do tego przyzwyczajona.

Zasady obowiązujące w 2026 r.

  1. Stawka: 9% od dochodu (dochód = przychód minus koszty).
  2. Odliczenie: BRAK.
  3. Składka minimalna: 9% od minimalnego wynagrodzenia (100% bazy).

Gdzie jest pułapka?

Pułapką jest brak górnego limitu. Jeśli w danym miesiącu sprzedasz nieruchomość firmową lub trafisz "złoty strzał" i Twój dochód wyniesie 200 000 zł, zapłacisz 18 000 zł składki zdrowotnej - jednorazowo i bezzwrotnie.

Przykład: 

  • Scenariusz A: Dobry miesiąc
  • Dochód: 15 000 zł.
  • Składka: 15 000 zł × 9% = 1 350 zł.
  • Scenariusz B: Słaby miesiąc (lub strata)
  • Dochód: 2 500 zł (lub strata -5 000 zł).
  • Teoretyczna składka: 2 500 zł × 9% = 225 zł.
  • Składka do zapłaty: Zadziała mechanizm minimalny. Musisz zapłacić 432,54 zł.

Dla osób o nieregularnych dochodach, skala podatkowa w 2026 roku staje się jeszcze bardziej ryzykowna ze względu na podwyższony próg minimalny. Każdy miesiąc „przestoju” kosztuje Cię o 117 zł więcej niż w roku ubiegłym.

Składka zdrowotna na podatku liniowym – pułapka minimalnej bazy

Przez wiele lat podatek liniowy był wygodnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców o średnich i wyższych dochodach. W 2026 roku warunki dla tej formy opodatkowania ulegają jednak pogorszeniu. Po pierwsze, znika możliwość odliczenia części składki zdrowotnej (o czym pisaliśmy wyżej). Po drugie, rośnie minimalna składka zdrowotna, która będzie liczona według stawki 9% podstawy, a nie 4,9% jak przy podatku liniowym.

Zasady na 2026 rok:

  1. Stawka nominalna: 4,9% od dochodu.
  2. Odliczenie: ZNIESIONE (koniec limitu ~12 900 zł).
  3. Składka minimalna: 9% od minimalnego wynagrodzenia (4 806 zł).

Kluczowy niuans:

Zwróć uwagę na niespójność stawek. Twoja stawka podstawowa to 4,9%, ale stawka minimalna (gdy dochód jest niski) liczona jest jako 9% bazy. To powoduje, że przy niższych dochodach podatek liniowy staje się nieproporcjonalnie drogi.

Punkt opłacalności:

Aby Twoja efektywna składka wynosiła faktycznie 4,9%, musisz zarabiać tyle, by 4,9% z Twojego dochodu przewyższało kwotę minimalną (432,54 zł).

Obliczmy to:

432,54 zł / 0,049 ≈ 8 827,35 zł

Co to oznacza?

Jeśli Twój miesięczny dochód na liniówce jest niższy niż 8 827 zł, płacisz składkę ryczałtową w wysokości 432,54 zł. W takim przypadku Twoja realna stopa obciążenia składką zdrowotną jest wyższa niż 4,9% (np. przy dochodzie 5 000 zł płacisz stawkę 8,65%).

Dopiero powyżej dochodu ~8 830 zł wchodzisz w stawkę 4,9%.

Wnioski dla liniowców:

  1. Przy dochodach do ok. 9 000 zł miesięcznie, liniówka staje się bardzo nieopłacalna (wysoka składka minimalna + brak kwoty wolnej od podatku).
  2. Przy dochodach bardzo wysokich (powyżej 15-20 tys. zł), liniówka nadal wygrywa ze skalą (bo stawka 4,9% jest niższa niż 9%), ale utrata odliczenia składki od dochodu zabierze Ci z kieszeni dodatkowe kilka tysięcy złotych rocznie.

Składka zdrowotna na ryczałcie – wyścig z inflacją płacową

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to najpopularniejsza forma opodatkowania w branży IT, medycznej i budowlanej. W 2026 roku ryczałtowcy zmierzą się z problemem, na który nie mają żadnego wpływu: wzrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (włącznie z wypłatami z zysku w IV kwartale 2025 roku). Dane te GUS ogłasza zazwyczaj około 20-21 stycznia 2026 r.

Problem w tym, że IV kwartał to czas premii rocznych, „trzynastek” i nagród barbórkowych w górnictwie. To sztucznie zawyża średnią, która staje się bazą dla Twojej składki na kolejne 12 miesięcy.

Prognoza stawek na 2026 rok:

Bazując na założeniach budżetowych oraz prognozach ZUS , eksperci szacują, że przeciętne wynagrodzenie w 2026 r. wyniesie ok. 9 420 zł. W IV kwartale 2025 r. może ono oscylować w granicach 8 800 zł – 9 000 zł.

Dla ostrożności przyjmijmy prognozę bazy na poziomie 8 800 zł.

Ryzyko progu:

Najbardziej zagrożeni są przedsiębiorcy balansujący na granicy progów (np. 60 tys. zł lub 300 tys. zł przychodu). Przekroczenie limitu o 1 zł w grudniu 2026 r. spowoduje konieczność dopłaty składki za cały rok wstecz według wyższej stawki! Gdy od 2026 r. nie będzie już można odliczyć 50% składki od przychodu, ta dopłata stanie się po prostu podwójnie odczuwalnym kosztem.

Składka zdrowotna na karcie podatkowej – czy to koniec tej formy?

Z karty podatkowej korzysta dziś już niewielka grupa przedsiębiorców (głównie rzemieślnicy, taksówkarze i drobne usługi), którzy zachowali do niej prawo sprzed 2022 roku. Zmiany planowane na 2026 rok mogą jednak sprawić, że ta forma rozliczeń stanie się dla wielu z nich po prostu nieopłacalna.

Zasady na 2026 rok:

  1. Stawka: 9% od minimalnego wynagrodzenia.
  2. Podstawa: 100% minimalnego wynagrodzenia (4 806 zł).
  3. Odliczenie: ZNIESIONE (wcześniej można było odliczyć 19% składki od podatku ustalonego w decyzji naczelnika US).

Dlaczego wzrost wynosi aż 69,5%?

Dla podatników korzystających z karty podatkowej rok 2025 był łaskawy, bo płacili od 75% minimalnej pensji ORAZ mogli odliczyć 19% tej kwoty od swojego (zazwyczaj niskiego) podatku. W 2026 r. tracą oba te przywileje naraz.

Oto analiza kosztów dla Karty Podatkowej w normalnym formacie tekstowym:

KARTA PODATKOWA: Analiza kosztów netto

  • ROK 2025:
    • Składka nominalna: 314,96 zł
    • Odliczenie (19%): - 59,84 zł
    • REALNY KOSZT NETTO: 255,12 zł
  • ROK 2026:
    • Składka nominalna: 432,54 zł
    • Odliczenie: 0,00 zł
    • REALNY KOSZT NETTO: 432,54 zł
  • RÓŻNICA: + 177,42 zł miesięcznie
  • PROCENTOWO: + 69,5% wzrostu kosztu (netto)

Dla małego zakładu szewskiego czy krawieckiego, gdzie podatek z karty wynosi np. 200 zł miesięcznie, sama składka zdrowotna będzie teraz ponad dwukrotnie wyższa od podatku dochodowego.

Szerszy kontekst: ZUS Społeczny i zmiany w Małym ZUS Plus

Na składkę zdrowotną nie warto patrzeć osobno. To tylko jeden z wielu kosztów, które przedsiębiorca ponosi i które w 2026 roku również wzrosną. Jest jednak także jedna dobra informacja - zmianie ulegną zasady Małego ZUS Plus, co dla części firm może być korzystne.

Mały ZUS Plus – powrót po 2 latach

Do tej pory z ulgi Mały ZUS Plus (składki społeczne od dochodu) można było korzystać przez 36 miesięcy (3 lata), a potem następowała długa, 36-miesięczna karencja (przerwa), podczas której trzeba było płacić Duży ZUS.

W 2026 roku wchodzi w życie korzystna zmiana: okres karencji zostaje skrócony do 24 miesięcy (2 lat).

Co to oznacza?

Jeśli „wypadłeś” z Małego ZUS Plus w 2024 roku, będziesz mógł wrócić do niego o rok szybciej, niż zakładały stare przepisy. To potencjalna oszczędność rzędu kilkuset złotych miesięcznie na ubezpieczeniach społecznych, która może częściowo zrekompensować wzrost składki zdrowotnej.

Pełny koszyk ZUS – ile zapłacisz łącznie?

Pamiętaj, że składka zdrowotna to tylko wierzchołek góry lodowej. Wzrost płacy minimalnej do 4 806 zł oraz prognozowany wzrost średniego wynagrodzenia do 9 420 zł podnosi również składki na ubezpieczenia społeczne (Duży ZUS).

Prognoza „Pełnego Przelewu” do ZUS w 2026 roku (Duży ZUS + Zdrowotna):

  • Ubezpieczenie Emerytalne: ~1 103 zł
  • Ubezpieczenie Rentowe: ~452 zł
  • Ubezpieczenie Chorobowe (dobrowolne): ~138 zł
  • Ubezpieczenie Wypadkowe: ~94 zł
  • Fundusz Pracy: ~138 zł
  • Składka Zdrowotna (minimum): 432,54 zł

RAZEM: Przelew do ZUS przekroczy barierę 2 350 zł miesięcznie.

To historyczny rekord obciążeń dla jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce.

Porównanie obciążeń: symulacje i scenariusze 2025 vs 2026

Aby ułatwić Ci podjęcie decyzji, przygotowaliśmy zestawienie zmian w pigułce.

Sektorowe skutki zmian: kto straci najwięcej?

Zmiany w 2026 roku nie dotkną wszystkich po równo. Analiza struktury zatrudnienia i form opodatkowania pozwala wskazać sektory najbardziej zagrożone.

Branża IT (Programiści B2B)

Większość programistów wybiera ryczałt (12%) lub liniówkę.

  • Wpływ: Dla ryczałtowców w III progu (powyżej 300 tys. przychodu) składka wzrośnie o ok. 290 zł miesięcznie + strata wynikająca z braku odliczenia (ok. 1 000 zł podatku rocznie więcej).
  • Werdykt: Mimo podwyżek, ryczałt 12% nadal pozostanie najbardziej opłacalną formą dla wysokich zarobków w IT, choć "rentowność" przejścia z UoP na B2B nieco spadnie.

Branża medyczna (Lekarze, Pielęgniarki)

Sektor ten często korzysta z podatku liniowego (ze względu na wysokie koszty gabinetów) lub ryczałtu (14%).

  • Wpływ: Lekarze na kontraktach z wysokimi kosztami (sprzęt, lokal) stracą najwięcej na liniówce przez brak odliczenia składki zdrowotnej od dochodu. Przy dochodach rzędu 20-30 tys. zł miesięcznie, strata na braku odliczenia wyniesie kilka tysięcy złotych rocznie.

Drobny handel i usługi (właściciele małych sklepów, fryzjerzy)

To grupa najczęściej balansująca na granicy opłacalności, często na ryczałcie (3%) lub skali.

  • Wpływ: Wzrost minimalnej składki do 432 zł przy jednoczesnym wzroście Dużego ZUS do 2 350 zł może być zabójczy dla małych sklepów. Wiele z nich może zostać zepchniętych do szarej strefy lub zmuszonych do zawieszenia działalności.

Co musisz zrobić teraz? Plan działania krok po kroku

Nie czekaj do stycznia 2026. Decyzje podjęte w IV kwartale 2025 roku mogą zaoszczędzić Ci tysiące złotych. 

Krok 1: Zrób symulację dochodów na 2026 (listopad/grudzień 2025)

Otwórz Excela. Wpisz prognozowane przychody i koszty. Zastosuj nowe zasady:

  • Składka zdrowotna = Koszt prywatny (nie wrzucaj w koszty!).
  • Minimalna składka = 432,54 zł (nawet jak planujesz stratę).
  • Zadaj sobie pytanie: Czy przy braku odliczenia składki, podatek liniowy nadal mi się opłaca, czy lepiej wrócić na ryczałt?

Ten krok możesz spokojnie zlecić księgowemu - na podstawie Twoich danych policzy, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie korzystniejsza.

Krok 2: Zweryfikuj progi ryczałtu (grudzień 2025)

Jeśli jesteś na ryczałcie i balansujesz na granicy 60 000 zł lub 300 000 zł przychodu, zastanów się nad strategią fakturowania.

Może warto wystawić fakturę jeszcze w grudniu 2025 (gdy obowiązuje stary, niższy ZUS i możliwość odliczenia), zamiast przesuwać przychód na styczeń 2026?

Pamiętaj: w 2026 r. przekroczenie progu boli bardziej (wyższa składka + brak odliczenia).

Krok 3: Zaplanuj "ucieczkę" w Mały ZUS Plus (styczeń 2026)

Sprawdź, kiedy kończy Ci się karencja na Mały ZUS Plus. Dzięki nowym przepisom (2 lata przerwy zamiast 3), być może odzyskasz prawo do ulgi już w 2026 roku. Zgłoszenia do Małego ZUS Plus dokonuje się zazwyczaj do 31 stycznia! Przegapienie tego terminu zamyka drogę na cały rok.

Krok 4: Pilnuj dat w styczniu!

Nie płać składki "z automatu".

  • 20-21 stycznia 2026: GUS ogłasza przeciętne wynagrodzenie. To moment, w którym poznasz dokładną co do grosza stawkę ryczałtu.
  • 20 lutego 2026: Termin płatności pierwszej składki za styczeń i (uwaga!) termin wyboru formy opodatkowania na 2026 rok.

Składka zdrowotna w 2026 - najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Czy na podatku liniowym składka zdrowotna wzrośnie procentowo?

Nominalnie NIE (zostaje 4,9%), ale efektywnie TAK. Wzrost obciążeń wynika z dwóch czynników: podniesienia „podłogi” (minimalnej kwoty do 432,54 zł) oraz likwidacji „tarczy” (odliczenia od dochodu). Więc choć na papierze procent jest ten sam, z Twojego konta zniknie więcej pieniędzy.

Ile dokładnie składki zapłacę na ryczałcie w 2026 roku?

Dokładną kwotę co do grosza poznamy ok. 20 stycznia 2026 r. Zależy ona od komunikatu GUS.

Jednak bazując na prognozach, należy przygotować się na:

  • I próg (do 60k): ~475 zł
  • II próg (60k-300k): ~792 zł
  • III próg (>300k): ~1 425 zł

Czy jeśli mam stratę na skali podatkowej, to muszę płacić składkę zdrowotną?

Niestety, ale tak. Składka zdrowotna jest obowiązkowa i niezerowa. Jeśli masz stratę lub dochód niższy niż 4 806 zł, płacisz z własnej kieszeni minimalną składkę: 432,54 zł.

Podsumowanie

Rok 2026 będzie dla polskich mikroprzedsiębiorców testem wytrzymałości finansowej. Jest to efekt kumulacji trzech czynników:

  1. Wzrostu płacy minimalnej (do 4 806 zł),
  2. Powrotu do naliczania składki od 100% tej kwoty,
  3. Likwidacji odliczeń podatkowych.

Sprawia to, że realne obciążenia wzrosną o kilkadziesiąt procent.

Najważniejsza rekomendacja:

Nie traktuj wyboru formy opodatkowania jako decyzji „raz na zawsze”. To, co opłacało się w 2024 i 2025 roku (np. podatek liniowy z odliczeniem), w 2026 roku może być pułapką. Wykorzystaj okres do 20 lutego 2026 r., aby na chłodno przeliczyć swoje prognozy. Być może ryczałt – mimo podwyżek – okaże się lepszym wyborem niż liniówka bez odliczeń. A może, dzięki zmianom w Małym ZUS Plus, uda Ci się obniżyć inne koszty, bilansując wzrost składki zdrowotnej.

Potrzebujesz pomocy w symulacji?

Skontaktuj się z nami. Nasz zespół przeanalizuje Twoje przychody, uwzględni zmiany w Małym ZUS Plus i przygotuje indywidualną symulację „2025 vs 2026”.

PODSTAWA PRAWNA

  • Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 146 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2026 r.
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. (Dz.U. z 2025 r. poz. X).
  • Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dot. Mały ZUS Plus).
  • Obwieszczenie Prezesa GUS w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (oczekiwane w styczniu 2026).
Umów spotkanie
Umów spotkanie

Zapisując się na newsletter zgadzasz się otrzymywać od VATAX na podany adres mailowy newsletter z najnowszymi informacjami z zakresu księgowości i podatków oraz bieżącymi promocjami VATAX. Twoje dane będą przetwarzane przez VATAX (ul. ks. Skorupki 75, 05-091 Ząbki) w celu wysyłki newslettera. Możesz się wypisać w każdej chwili. Więcej informacji znajdziesz w Polityce prywatności.

Arrow Image