Nowy limit zwolnienia z VAT 2026 – ile wynosi i kto na nim skorzysta?

Nowy limit zwolnienia z VAT 2026 – ile wynosi i kto na nim skorzysta?

Rok 2026 przyniesie kolejną falę zmian podatkowych – tym razem szczególnie istotnych dla mikro i małych przedsiębiorców. Po ośmiu latach stabilizacji limit zwolnienia z VAT zostanie podniesiony z 200 000 zł do 240 000 zł.

Na pierwszy rzut oka to dobra wiadomość – wyższy próg oznacza mniej formalności i większą liczbę firm, które nie będą musiały rozliczać VAT.

W praktyce jednak ta zmiana ma więcej niuansów, niż mogłoby się wydawać. W artykule wyjaśniam, jak dokładnie działają nowe przepisy, o czym pamiętać przy rozliczeniach za 2025 rok i komu faktycznie opłaca się korzystać ze zwolnienia.

‍

Zwolnienie podmiotowe z VAT w 2025 i 2026 – co się zmienia?

Od 1 stycznia 2026 roku limit zwolnienia z VAT wzrośnie z 200 000 zł do 240 000 zł wartości sprzedaży rocznie (bez VAT). Poskutkuje to tym, że więcej małych firm będzie mogło prowadzić działalność bez konieczności rejestracji jako czynni podatnicy VAT. 

W limit wlicza się: 

• sprzedaż towarów i usług w Polsce, 
• eksport i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. 

Limit nie obejmuje natomiast: 

• sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych oraz prawnych, 
• transakcji opodatkowanych poza Polską, 
• sprzedaży wysyłkowej do UE, 
• dostaw i usług zwolnionych z VAT. 

‍

Scenariusze przekroczenia limitu VAT w 2025 roku i obowiązki w 2026 roku

Kluczowe znaczenie ma to, czy i o ile przedsiębiorca przekroczy limit 200 000 zł w 2025 roku. Od tego zależeć będzie czy w 2026 roku będzie mógł ponownie skorzystać ze zwolnienia, czy też pozostanie czynnym podatnikiem VAT. Ustawa przewiduje w tej sytuacji cztery możliwe scenariusze: 

1. Scenariusz kontynuacji (obrót do 200 000 zł)

Jeśli w 2025 roku Twój obrót nie przekroczy 200 000 zł, zachowujesz prawo do zwolnienia. Od 1 stycznia 2026 roku automatycznie obowiązuje Cię nowy, wyższy limit – 240 000 zł. Nie musisz składać żadnych dodatkowych dokumentów ani aktualizować starych. 

2. Scenariusz przejściowy (obrót między 200 000 zł a 240 000 zł)

Jeżeli w 2025 roku przekroczysz próg 200 000 zł (który dalej obowiązuje), ale nie osiągniesz obrotu równego 240 000 zł, tracisz prawo do zwolnienia z VAT w 2025 roku i musisz zarejestrować się jako podatnik VAT (pamiętaj, że rejestracji musisz dokonać już w momencie przekroczenia limitu!). 

Jednak dzięki przepisom przejściowym będziesz mógł wrócić do zwolnienia już od 1 stycznia 2026 roku – wystarczy, że złożysz aktualizację VAT-R. Ten mechanizm ma ułatwić „miękkie przejście” na nowe zasady.

3. Scenariusz utrwalonej rejestracji (obrót powyżej 240 000 zł)

Jeśli w 2025 roku Twój obrót przekroczy 240 000 zł, nie masz podstawy do zwolnienia z VAT w 2026 roku. Musisz pozostać czynnym podatnikiem VAT również w kolejnym roku i rozliczać się na zasadach ogólnych.

4. Scenariusz dobrowolnej rezygnacji ze zwolnienia

Jeżeli w 2025 roku dobrowolnie zrezygnowałeś ze zwolnienia (czyli złożyłeś VAT-R mimo obrotu poniżej 200 000 zł), przepisy przejściowe nie mają w Twoim przypadku zastosowania. Obowiązuje Cię tzw. reguła jednego roku – możesz skorzystać ze zwolnienia dopiero od 1 stycznia 2027 roku.

Przykład – jak działa korekta VAT po powrocie do zwolnienia?

Wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że powrót do zwolnienia z VAT może oznaczać konieczność oddania części wcześniej odliczonego podatku. Wysokość tej korekty zależy od tego, czego dotyczył zakup – np. sprzętu, samochodu czy towaru – i jak długo był on wykorzystywany w działalności po odliczeniu VAT.

Przykład

Kupiłeś środek trwały o wartości powyżej 15 000 zł – wówczas korekta VAT rozkłada się na pięć lat. Oznacza to więc, że musisz oddać część odliczonego VAT za każdy rok, w którym dalej będziesz korzystać z tego sprzętu z działalności zwolnionej z VAT.

Jak wyliczyć, ile VAT musisz oddać? 

Jeśli od zakupu do końca 2025 r. minęły trzy lata, a od 2026 r. wracasz do zwolnienia, musisz skorygować 2/5 odliczonego VAT, czyli zwrócić część odpowiadającą pozostałym dwóm latom z pięcioletniego okresu korekty. 

‍

Kto nie skorzysta ze zwolnienia z podatku VAT? 

Podwyższenie limitu do 240 000 zł obejmuje wyłącznie przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia podmiotowego, czyli zależnego od wysokości obrotu.

Nie zmienia się natomiast lista działalności, które są z góry wyłączone z możliwości korzystania z tego zwolnienia – niezależnie od przychodów.

Ze zwolnienia z VAT w dalszym ciągu nie mogą korzystać: 

1. Przedsiębiorcy świadczący usługi „sensytywne”

• usługi prawnicze,
• usługi doradcze (z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą),
• usługi jubilerskie,
• usługi ściągania długów, w tym factoring.
  

2. Firmy zajmujące się dostawą określonych towarów

Zwolnienie nie dotyczy sprzedaży:

• towarów objętych akcyzą (z pewnymi wyjątkami),
• nowych środków transportu,
• terenów budowlanych oraz budynków lub ich części – jeśli sprzedaż następuje w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed upływem dwóch lat od niego,
• towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (m.in. metali szlachetnych, odpadów, surowców wtórnych).
  

3. Wybrane branże handlowe

Zwolnienia nie mogą stosować także przedsiębiorcy prowadzący hurtową lub detaliczną sprzedaż części i akcesoriów do pojazdów samochodowych i motocykli.

UWAGA! 

Od 2025 roku ze zwolnienia podmiotowego z VAT mogą korzystać również przedsiębiorcy z innych krajów Unii Europejskiej, którzy prowadzą działalność w Polsce, nawet jeśli nie mają tu siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności.

‍

Kiedy zwolnienie z VAT jest nieopłacalne?

Choć zwolnienie podmiotowe z VAT zmniejsza biurokrację i upraszcza rozliczenia, nie zawsze jest najlepszym wyborem. Dla części firm – zwłaszcza współpracujących głównie z kontrahentami B2B – status czynnego podatnika VAT może być korzystniejszy.

Zwolnienie jest szczególnie nieopłacalne, gdy:

• Twoi klienci to w większości firmy, które oczekują faktur z VAT, a brak możliwości odliczenia wpływa na Twoją konkurencyjność cen netto.
• Planujesz większe inwestycje (np. zakup sprzętu, auta, lokalu), od których chciałbyś odliczyć VAT.
• Ponoszone przez Ciebie wydatki generują wysoki VAT naliczony w stosunku do sprzedaży – wtedy odzyskany VAT może poprawić płynność finansową.

‍

Sprzedaż zagraniczna i e-commerce – jak zwolnienie z VAT działa poza Polską?

Warto pamiętać, że podwyższenie limitu zwolnienia z VAT do 240 000 zł dotyczy wyłącznie działalności prowadzonej na terytorium Polski. Oznacza to, że jeśli sprzedajesz towary lub świadczysz usługi konsumentom z innych krajów Unii Europejskiej, musisz zwrócić uwagę na odrębne przepisy dotyczące rozliczania VAT – w szczególności na system OSS (One Stop Shop).

W praktyce wielu przedsiębiorców prowadzących e-sklepy lub sprzedaż przez platformy (np. Allegro, Etsy, Amazon, Shopify) mylnie zakłada, że zwolnienie w Polsce zwalnia ich również z rozliczeń VAT za granicą – w rzeczywistości jednak tak nie jest. 

Zasady w skrócie:

• Zwolnienie podmiotowe z VAT (do 240 000 zł) obowiązuje tylko w Polsce.
• Jeśli sprzedajesz towary konsumentom z innych krajów UE, a łączna wartość takich dostaw przekroczy 10 000 euro rocznie, masz obowiązek rozliczać VAT w krajach nabywców.
• Zamiast rejestrować się w każdym z nich osobno, możesz skorzystać z procedury OSS (One Stop Shop) – czyli jednego, uproszczonego systemu rozliczeń unijnych.

Kiedy OSS się opłaca? 

OSS jest dobrym rozwiązaniem gdy:

• gdy prowadzisz sprzedaż wysyłkową do kilku krajów UE,
• gdy Twoi klienci to głównie osoby fizyczne (B2C), a nie firmy,
• gdy wartość sprzedaży zagranicznej przekracza 10 000 euro w skali roku.

W takiej sytuacji rozliczasz VAT w Polsce – ale według stawek obowiązujących w krajach nabywców. Dzięki temu nie musisz rejestrować się jako VAT-owiec w poszczególnych państwach UE.

Jeśli cała Twoja sprzedaż odbywa się na terytorium Polski (lub na rzecz polskich firm), możesz korzystać ze zwolnienia podmiotowego bez dodatkowych obowiązków. Wysyłka sporadyczna do UE, która nie przekracza progu 10 000 euro, nie wymaga rejestracji do OSS – rozliczasz VAT wyłącznie według polskich zasad.

WAŻNE!

Dla sprzedawców wysyłających towary spoza UE do konsumentów unijnych przewidziano procedurę IOSS (Import One Stop Shop). W praktyce dotyczy to głównie e-sklepów działających na platformach takich jak Amazon czy eBay. 

Jeśli działasz tylko w Polsce, nie musisz się tym martwić – ale jeśli planujesz ekspansję zagraniczną, warto ten temat omówić z doradcą podatkowym jeszcze przed rozpoczęciem sprzedaży.

‍

Zwolnienie z VAT a sprzedaż mieszana 

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą tzw. sprzedaż mieszaną (działalność, w której część sprzedaży jest zwolniona z VAT, a część opodatkowana), nie mogą odliczyć całego VAT od zakupów – tylko tę część, która odpowiada udziałowi sprzedaży opodatkowanej w całości obrotu.

Przykład:
Jeśli 40% Twoich przychodów pochodzi z usług objętych VAT, a 60% z działalności zwolnionej, możesz odliczyć jedynie 40% podatku naliczonego od zakupów.

W niektórych branżach – np. edukacyjnej lub medycznej – stosuje się dodatkowo tzw. prewspółczynnik, który określa, w jakim stopniu dany zakup jest wykorzystywany w działalności opodatkowanej.

To szczególnie ważne dla firm planujących powrót do zwolnienia w 2026 roku, bo sposób odliczania VAT w 2025 r. może wpłynąć na późniejsze korekty. Warto więc już teraz sprawdzić strukturę sprzedaży i przygotować się do prawidłowego rozliczenia proporcji.

‍

Nowy limit zwolnienia z VAT – obowiązki formalne i administracyjne dla przedsiębiorców

Rok 2025 będzie szczególnie wymagający dla tych, którzy przekroczą dotychczasowy limit zwolnienia. Choć zmiana limitu wejdzie w życie dopiero w 2026 roku, już w drugiej połowie 2025 r. część przedsiębiorców stanie się – często niezamierzenie – czynnymi podatnikami VAT.

1. Rejestracja VAT-R i status czynnego podatnika w 2025 roku

Jeśli w trakcie 2025 roku Twój obrót przekroczy 200 000 zł, tracisz prawo do zwolnienia i musisz zarejestrować się jako podatnik VAT, składając formularz VAT-R.

Od momentu utraty zwolnienia do końca roku obowiązują Cię pełne wymogi rozliczeniowe:

• składanie miesięcznych deklaracji VAT (rozliczenia kwartalne są w tym okresie wykluczone),
• wystawianie faktur z VAT.

Choć w wielu przypadkach ten okres potrwa tylko kilka miesięcy, to oznacza to wzrost obowiązków administracyjnych i konieczność dokładniejszej kontroli przepływów finansowych.

2. Powrót do zwolnienia w 2026 roku

Jeśli w 2025 roku Twój obrót nie przekroczył 240 000 zł, możesz od 1 stycznia 2026 roku ponownie skorzystać ze zwolnienia z VAT. Wystarczy złożyć aktualizację zgłoszenia VAT-R, w której zmienisz swój status.

WAŻNE!

Zgodnie ze stanowiskiem Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja z 19 lutego 2025 r., znak 0114-KDIP1-3.4012.877.2024.2.K), samo prawo do zwolnienia przysługuje od początku roku, ale dokument można złożyć nieco później. Najlepiej jednak nie zwlekać, by uniknąć nieporozumień z urzędem.

3. Korekta odliczonego VAT – o tym nie można zapomnieć

Jeśli w czasie, gdy byłeś czynnym podatnikiem (np. w drugiej połowie 2025 roku) odliczałeś VAT od zakupów – np. sprzętu, wyposażenia czy towarów – a od 2026 roku będziesz prowadzić działalność zwolnioną z podatku VAT, możesz być zobowiązany do zwrócenia części odliczonego podatku.

Korekta jest wymagana wtedy, gdy w dalszym ciągu planujesz wykorzystać zakupione wcześniej towary w swojej działalności. Dla wielu firm może to oznaczać jednorazowe obciążenie finansowe w pierwszych miesiącach 2026 roku – dlatego warto przygotować się do tego wcześniej i uwzględnić korektę w planowaniu budżetu.

W skrócie:

• Po przekroczeniu 200 000 zł w 2025 roku musisz zarejestrować się jako VAT-owiec.
• W 2026 roku ponownie skorzystać ze zwolnienia, jeśli nie przekroczyłeś 240 000 zł.
• Pamiętaj o obowiązku korekty VAT – to często pomijany, ale kosztowny element całego procesu.

‍

Zwolnienie z podatku VAT – częste błędy i jak ich uniknąć

Zmiana limitu zwolnienia z VAT i przepisy przejściowe to obszary, w których łatwo o pomyłki. Część z nich może skończyć się nie tylko dodatkowymi obowiązkami, ale też sankcjami lub niepotrzebnym stresem w kontaktach z urzędem.

Oto pięć najczęstszych błędów, które popełniają przedsiębiorcy – i sposoby, jak ich uniknąć:

1. Brak monitoringu obrotu – spóźniona rejestracja VAT

Wielu przedsiębiorców orientuje się, że przekroczyli 200 000 zł dopiero po fakcie – np. podczas zamykania miesiąca. Tymczasem obowiązek zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT powstaje już w momencie wykonania transakcji.
Jak tego uniknąć:

• Regularnie śledź obroty.
• Ustaw przypomnienia w systemie księgowym lub arkuszu kalkulacyjnym.
• Zostaw 5–10% bufor bezpieczeństwa – jeśli zbliżasz się do progu limitu, zaplanuj działania z wyprzedzeniem.

2. Duże zakupy inwestycyjne w końcówce 2025 roku – bez analizy korekt

Firmy, które po przekroczeniu limitu rejestrują się jako VAT-owcy, często wykorzystują to, by „przy okazji” odliczyć VAT od zakupów inwestycyjnych (np. firmowego sprzętu czy samochodu). Problem pojawia się w 2026 roku, kiedy chcą znów skorzystać ze zwolnienia – wówczas muszą oddać część odliczonego VAT.

Jak tego uniknąć:

• Jeśli planujesz duży zakup, przemyśl moment jego realizacji.
• Zapytaj księgowego, czy korekta VAT nie będzie bardziej kosztowna niż samo odliczenie.
• W przypadku środków trwałych powyżej 15 000 zł korekta może dotyczyć nawet 5-letniego okresu użytkowania.

3. Dobrowolna rezygnacja przy obrocie poniżej 200 000 zł

Część przedsiębiorców rezygnuje ze zwolnienia z VAT „na próbę” – najczęściej po to, by wyglądać bardziej wiarygodnie wobec kontrahentów.

W 2025 roku to jednak nieopłacalny krok. Taka decyzja uruchamia tzw. regułę jednego roku, która uniemożliwia skorzystanie ze zwolnienia aż do 2027 roku.

Jak tego uniknąć:

• Nie rezygnuj ze zwolnienia bez konsultacji z księgowym lub doradcą.
• Zastanów się, czy status VAT-owca rzeczywiście jest Ci potrzebny.
• Pamiętaj, że przepisy przejściowe nie dotyczą dobrowolnych rezygnacji – nawet jeśli Twoje obroty nie przekroczyły 200 000 zł.

4. Brak aktualizacji systemów i cenników w styczniu 2026

Powrót do zwolnienia wymaga nie tylko złożenia VAT-R, ale też dostosowania systemów księgowych i sprzedażowych. Błędy techniczne (np. wystawienie faktury z VAT po powrocie do zwolnienia) mogą skutkować koniecznością korekty i niepotrzebnych formalności.

Jak tego uniknąć:

• Zaktualizuj ustawienia programu do fakturowania (stawki VAT, adnotacje o zwolnieniu).
• Zmodyfikuj cenniki i komunikaty dla klientów (brutto/netto).
• Sprawdź, czy Twój system księgowy automatycznie rozróżnia okresy sprzed i po 1 stycznia 2026.

5. Pominięcie obowiązków związanych z kasą fiskalną

Zwolnienie z VAT nie oznacza automatycznego zwolnienia z obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Niektóre branże (np. fryzjerzy, mechanicy, lekarze, gastronomia) nadal muszą prowadzić ewidencję sprzedaży na kasie – niezależnie od statusu VAT.

Jak tego uniknąć:

• Sprawdź, czy Twoja działalność korzysta ze zwolnienia z kasy fiskalnej (aktualne rozporządzenie MF).
• Nie likwiduj kasy bez pewności, że masz takie prawo.
• Jeśli wracasz do zwolnienia z VAT, zapytaj księgowego, czy musisz aktualizować dane w systemie kasowym.

Największym ryzykiem nie jest sama zmiana limitu, ale błędne przejście między statusem zwolnionego i czynnego podatnika. Dlatego warto potraktować 2025 rok jako okres planowania – a nie improwizacji.

‍

Najczęściej zadawane pytania 

Czy utracę prawo do zwolnienia z VAT, jeśli mój roczny obrót przekracza 200 000 zł obrotu w 2025 roku?

Tak, w 2025 roku obowiązuje jeszcze limit 200 000 zł. Jego przekroczenie oznacza utratę prawa do zwolnienia podmiotowego – od momentu przekroczenia limitu stajesz się czynnym podatnikiem VAT. Masz wówczas obowiązek złożenia zgłoszenia VAT-R oraz naliczania podatku VAT od transakcji przekraczającej próg.

Czy będę mógł ponownie skorzystać ze zwolnienia z VAT w 2026 roku, jeśli mój obrót w 2025 roku wyniósł mniej niż 240 000 zł?

Tak, przepisy przejściowe wprowadzone ustawą z dnia 8 listopada 2024 r. przewidują jednorazowy wyjątek od tzw. reguły jednego roku (art. 113 ust. 11 ustawy o VAT). Jeśli w 2025 roku Twoja sprzedaż przekroczyła dotychczasowy limit 200 000 zł, ale nie przekroczyła nowego limitu 240 000 zł, możesz ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego już od 1 stycznia 2026 r. Wymaga to jedynie złożenia aktualizacji zgłoszenia VAT-R. Ten wyjątek dotyczy wyłącznie podatników, którzy utracili zwolnienie z powodu przekroczenia limitu. 

Co w sytuacji, gdy w 2025 roku dobrowolnie zarejestrowałem się do VAT, mimo że nie przekroczyłem limitu 200 000 zł?

W takiej sytuacji nie możesz skorzystać z przepisów przejściowych. Podatnicy, którzy dobrowolnie zrezygnowali ze zwolnienia z VAT (na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o VAT), są związani tzw. regułą jednego roku. Oznacza to, że musisz pozostać czynnym podatnikiem VAT przez cały 2026 rok, a ze zwolnienia możesz skorzystać dopiero od 1 stycznia 2027 r., pod warunkiem że w 2026 roku Twoja sprzedaż nie przekroczy nowego limitu 240 000 zł.

Czy po skorzystaniu ze zwolnienia w 2026 roku muszę dokonać korekty VAT? 

Tak, ale tylko w niektórych przypadkach. Jeśli w czasie, gdy byłeś czynnym podatnikiem VAT (np. w 2025 roku), odliczyłeś VAT od zakupionych towarów lub usług, które po powrocie do zwolnienia będziesz dalej wykorzystywać w firmie – możesz mieć obowiązek zwrócić część tego odliczonego podatku.

Taką korektę przewiduje art. 91 ustawy o VAT. Dotyczy to głównie środków trwałych, wyposażenia i towarów handlowych, a kwota zwrotu zależy od tego, jak długo dany towar lub sprzęt był używany. W praktyce – im krócej był używany przed powrotem do zwolnienia, tym większa część VAT może podlegać korekcie.

‍

Podsumowanie 

Podwyższenie limitu zwolnienia z VAT do 240 000 zł to dobra okazja, by przyjrzeć się swoim rozliczeniom z nowej perspektywy. Choć zmiana ma głównie techniczny charakter i nie nadąża za inflacją, może ułatwić funkcjonowanie najmniejszym firmom – pod warunkiem, że przedsiębiorcy odpowiednio wcześniej przygotują się na nowe zasady.

Końcówka 2025 roku będzie w tym procesie kluczowa – to dobry czas, by uporządkować księgowość i przeliczyć opłacalność statusu podatnika VAT. Świadome decyzje podjęte teraz mogą znacząco ułatwić start w 2026 roku.

Jeśli chcesz bez stresu zamknąć 2025 i wejść w nowy rok z pewnością, że Twoje rozliczenia są prawidłowe – skontaktuj się z VATAX. Nasi doradcy pomogą Ci ocenić Twoją sytuację, rozliczyć obrót i odpowiednio zaplanować dalsze działania. 

‍

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2025.775 t.j.) 
• Ustawa z dnia 24.06.2025 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług 
• Dyrektywa Rady (UE) 2020/285 z dnia 18 lutego 2020 r.
• Stanowisko Ministerstwa Finansów oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w tym interpretacje dotyczące stosowania przepisów przejściowych i Art. 113 ust. 11